Tarihçi Prof. Dr. Seçil Karal Akgün, dün Ankara Cumhuriyet Kültür Merkezi’nde “27 Mayıs; Bir İhtilal, Bir Devrim, Bir Anayasa ve Enver Ziya Karal” başlıklı söyleşide okurlarıyla bir araya geldi. Tarihsel süreç içinde 27 Mayıs’ı ve Türkiye’nin en ilerici anayasası olarak nitelendirilen 1961 Anayasası’nı hazırlayan komisyonun başkanlığı görevini yürüten babası Enver Ziya Karal’ı anlatan Karal, 27 Mayıs’a gazetemiz Cumhuriyet dışında hiçbir gazetede yer verilmediğine dikkat çekti ve “27 Mayıs özel bir olaydı. Adı ister ihtilal, ister darbe, her ne olura olsun mevcut yönetime karşı bir hareketti” dedi. Karal, cumhuriyetin ilanından 27 Mayıs’a kadar olan süreci ayrıntılarıyla okurlara aktarırken, “27 Mayıs: Bir ihtilal, bir devrim, bir anayasa” kitabının 27 Mayıs’ı anlatan ve bir sivil tarafından yazılan tek kitap olduğunu belirttti.
‘TOPRAK AĞALARINI KORUDU’
Karal, “TBMM kurulduğunda da ulusun egemenliği yerine tanrının egemenliğini isteyenler vardı. Laik ve bilimsel eğitim sistemini toplum sevemediği gibi her yerde de uygulanmıyor. Demokrat Parti (DP) ortaya çıkar çıkmaz bu konularda halka yeşil ışık yaktı. İnönü, DP’nin elindeki silahı almak için devrimlerin karşısında olacak eylemler yapsa da CHP çok ciddi kan kaybetti” dedi. DP’nin iktidara gelmesinin “beyaz ihtilal” olarak tanımlandığına dikkat çeken Karal, “DP döneminde basına sansür, gazetecileri hapse atmalar, gözaltına alınan gazetecilerin ispat hakkının kaldırılması, yasaklar, katı kurallar devreye girdi. Parti toprak ağalarını korumaya çalıştı. Sokaklarda başörtülü, çarşaflı insanlar gezmeye başladı. Amerikalılarla burada üsler kurabilecekleri anlaşmalar yapıldı” diye konuştu.
‘EN DEMOKRATİK ANAYASA’
Karal, “1957 seçimlerinde kan kaybeden DP, CHP’ye lince başladı. Seçimde DP’ye oy çıkmayan yerler cezalandırıldı. Atatürk ve İnönü heykellerine saldırılar başladı. Tahkikak Komisyonu bardağı taşıran son damla oldu” ifadelerini kullandı. 27 Mayıs’ın anayasayı uygulamayanlara yönelik seçilen bir yol olduğunu kaydeden Karal, ordunun en kısa zamanda yönetimi sivile teslim ettiğini vurguladı. 27 Mayıs’ın Türkiye’ye cumhuriyet tarihinin gördüğü en demokratik anayasayı getirdiğini ifade eden Karal, “27 Mayıs’tan sonra cumhuriyeti, kuruluştaki omurgasına oturtmak isteyen başka bir askeri harekât olmadı. Bu açıdan 27 Mayıs bir devrimdi” dedi.
